19 فروردین روز ملی فناوری هسته ای
بیوگرافی دکتر حسابی بزرگ مرد علم فیزیک
سید محمود حسابی در سال 1281(ه ش)از پدر ومادری تفرشی در تهران زاده شدند.پس از سپری نمودن چهار سال از دورا ن کودکی در تهران ،به همراه خانواده(پدر،مادر،برادر)عازم شامات گردیدند.درهفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت ،با تنگدستی ومرارتهای دور از وطن در مدرسه کشیش های فرانسوی آغاز کردند وهمزمان توسط مادر فداکار،متدین وفاضله ی خود (خانم گوهر شاد حسابی )تحت آموزش تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی قرار گرفتند.استاد،قرآن کریم را حفظ و به آن به آن اعتقادی ژرف داشتند.دیوان حافظ را نیز از بر داشته وبه بوستان وگلستان سعدی ،شاهنامه ی فردوسی ،مثنوی مولوی ،منشات قائم مقام اشراف کامل داشتند.شروع تحصیلات متوسط ایشان مصادف با آغاز جنگ جهانی اول ،وتعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت.از این رو پس از دو سال تحصیل در منزل برای ادامه به کالج آمریکایی بیروت رفتند و در سن هفده سالگی لیسانس ادبیات،در سن نوزده سالگیفلیسانس بیولوژی و پس از آن مدرک مهندسی راه وساختمان را اخذ نمودند.در آن زمان با نقشه کشی و راه سازی ،به امرار معاش خانواده کمک میکردند.استاد همچنین در رشته های پزشکی،ریاضیات و ستاره شناسی به تحصیلات آکادمیکپرداختند. شرکت راهسازی فرانسوی که استاد در آن مشغول به کار بودند .به پاس قدردانی از زحماتشان،ایشان را برای ادامه ی تحصیل به کشور فرانسه اعزام کرد و بدین ترتیب در سال 1924(م)به مدرسه ی عالی برق پاریس وارد و در سال1925(م)فارغ التحصیل شدند.همزمان با تحصیل در رشته ی معدن ،در راه آهن برقی فرانسه مشغول به کار گردیدند و پس از پایان تحصیل در این رشته کار خود را در معادن آهن شمال فرانسه و معادن ذغال سنگ"سار" آعاز کردند.سپس به دلیل وجود روحیه علمی ،به تحصیل و تحقیق ،در دانشگاه سوربن ،در رشته ی فیزیک پرداختند و در سال 1927(م)در سن بیست و پنج سالگی دانشنامه ی دکترای فیزیک خود را ،با ارائه ی رساله ای تحت عنوان"حساسیت سلولهای فتوالکتریک"،با درجه ی عالی دریافت کردند.استاد با شعر وموسیقی کلاسیک غرب به خوبی آشنایی داشتند وایشان در چند رشته ورزشی موفقیت هایی کسب نمودند که از آن میان می توان به دیپلم نجات غریق در رشته ی شنا اشاره نمود .پروفسور حسابی به دلیل عشق به میهن و با وجود امکان ادامه ی تحقیقات در خارج از کشور به ایران بازگشت و با ایمان و تعهد ،به خدمتی خستگی ناپذیر پرداخت تا جوانان ایرانی را با علومنوین اشنا سازد.پایه گذاری علوم نوین وتاسیس دارالمعلمین ودانشسرای عالی ،دانشکده های فنی و علوم دانشگاههای تهران ،نگارش دهها کتاب وجزوه ها وراه اندازی و پایه گذاری فیزیک ومهندسی نوین ،ایشان را به نام پدر علم فیزیک ومهندسی نوین ایران در کشور معروف کرد.حدود هفتاد سال خدمت علمی ایشان در گسترش علوم روز ووازه گزینی علمی در برابر هجوم لغات خارجی ونیز پایه گذاری مراکز آموزشی ،پژوهشی ،تخصصی ،علمی و...ازجمله اقدامات ارزشمند استاد به شمار می رود که برای نمونه به مواردی اشاره می کنیم:
- اولین نقشه برداری فنی وتخصصی کشور (راه بندر لنگه به بوشهر)
- اولین راهسازی مدرن و علمی ایران(راه تهران به شمشک)
- پایه گذاری اولین مدارس عشایری کشور
- پایه گذاری دارالمعلمین عالی
- پایه گذاری دانشسرای عالی
- ساخت اولین رادیو در کشور
- راه اندازی اولین آنتن فرستنده در کشور
- را ه اندازی اولین مرکز زلزله شناسی کشور
- راه اندازی اولین رآکتور اتمی سازمان انرزی اتمی کشور
راه اندازی اولین رآکتور اتمی سازمان انرژی اتمی کشور
- راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران
- تعیین ساعت ایران
- پایه گذاری اولین بیمارستان خصوصی در ایران،به نام بیمارستان "گوهر شاد"
- شرکت در پایه گذاری فرهنگستان ایران وایجاد انجمن زبان فارسی
- تدوین اساسنامه ی طرح تاسیس دانشگاه تهران
-پایه گذاری شورای عالی معارف
- پایه گذاری مرکز عدسی سازی اپتیک کاربردی در دانشگاه علوم دانشگاه تهران
- پایه گذاری بخش اکوستیک در دانشگاه و اندازه گیری فواصل گام های موسیقی ایرانی به روش علمی
- پایه گذلری وبرنامه ریزی آموزش نوین ابتدایی و دبیرستانی
- پایه گذلری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
- پایه گذاری مرکز تحقیقات اتمی دانشگاه تهران
- پایه گذاری اولین رصدخانه ی نوین در ایران
- پایه گذاری مرکز مدرن تعقیب ماهواره ها در شیراز
- پایه گذاری مرکز مخابرات اسد آباد همدان
پایه گذاری انجمن موسیقی ایران و مرکزپژوهش های موسیقی
- پایه گذاری کمیته پژوهشی فضای ایران
- ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی کشور(در ساختمان دانشسرای عالی در نگارستان دانشگاه تهران)
تدوین اساسنامه و تاسیس موسسه ی ملی استاندارد
- تدوین آیین نامه کارخانجات نساجی کشور و رساله ی چگونگی حمایت دولی در رشد این صنعت
- پایه گذاری واحد تحقیقاتی صنعتی سغدایی(پژوهش و صنعت در الکترونیک،فیزیک ،فیزیک اپتیک،هوش مصنوعی)
- راه اندازی اولین آسیاب آبی تولید برق(ژنراتور) در کشور
- ایجاد اولین کارگاه های تجربی در علوم کاربردی در ایران
- ایجاد اولین آزمایشگاه علوم پایه در کشور
